WikiSejarah: de historische archieven “uitpakken” voor de ontwikkeling van inhoud
Geplaatst op 18 februari 2021Door Rachmat W. & Hardiansyah
Wikimedia Indonesia heeft een serie activiteiten uitgevoerd onder de naam "WikiSejarah" (oftewel WikiGeschiedenis ). WikiSejarah is een online activiteit die tot doel heeft digitale collecties over Indonesische thema's open te stellen voor de Wikimedia projecten. Het initiatief werd gestart door Wikimedia Nederland die Wikimedia Indonesia uitnodigde om deel te nemen aan de Maand van de Geschiedenis.
De activiteiten duurden vier maanden, van augustus tot eind november 2020. In deze periode hebben we vier deelactiviteiten uitgevoerd: (1) het opvragen van de toegang tot foto's van Bukittinggi, Batavia en Yogyakarta bij de Universiteit Leiden, (2) gestructureerde datamarathon op Wikimedia Commons, (3) een competitie voor het schrijven van nieuwe artikelen op de Indonesische Wikipedia over de Indonesische geschiedenis (natuurlijk!), en (4) een WPWP-campagne die Wikimedianen uitnodigt om de geselecteerde historische foto's in de artikelen te plaatsen.
Voor deze activiteiten is hulp nodig van de GLAM-instellingen om de toegang tot de collecties te geven. Verschillende instellingen uit Nederland nemen hieraan deel. Zo heeft de Universiteitsbibliotheek Leiden via KITLV 141 foto's van het verleden van Bukittinggi (Fort de Kock), Batavia en Yogyakarta opengesteld. De foto's zijn gemaakt van de jaren 1850 tot de jaren 1920. (Lijst van foto’s).
Ook het Nationaal Museum van Wereldculturen heeft 377 van zijn foto's opengesteld, waarvan de meeste foto's van Indonesië na de onafhankelijkheid zijn. Daarnaast hebben het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en Kennisland via het project Open Beelden van Japanse propaganda video's vrijgegeven.
Voor de liefhebbers van historische foto's is dit de kans om foto's en video's van deze instellingen te gebruiken. Sommige zijn vrijgegeven onder Creative Commons licentie, en de rest is al in het publieke domein.
Dan, wat is de volgende stap? Was dit genoeg?
Zeker niet. De collecties die de GLAM-instellingen hebben opengesteld voor Wikimedia Commons moeten worden gebruikt in de Wikimedia-projecten om het nut ervan te vergroten.
Om dit te bereiken hebben we een structured-data marathon op Wikimedia Commons uitgevoerd. Deze activiteit richtte zich alleen op het toevoegen van bijschriften en attributen aan Wikidata P180 in de foto's van het Nationaal Museum van Wereldculturen. Het proces van het toevoegen van deze gegevens maakte gebruik van een tool genaamd ISA. Aan dit proces hebben meer dan 10 bijdragers deelgenomen die bijschriften hebben toegevoegd in 17 talen. In totaal werden er in een maand 12.244 bewerkingen gedaan.
We hebben ook een schrijfwedstrijd voor nieuwe artikelen gehouden op de Indonesische Wikipedia: "Maand van de Indonesische Geschiedenis 2.0". (De eerste versie van de Maand van de Indonesische Geschiedenis werd gehouden in 2017.) Er namen zes personen aan deel, en ze hebben 27 artikelen over de Indonesische geschiedenis geschiedenis, van Sumatra tot Sulawesi.
Ten slotte hielden we onze #WikiSejarah WPWP Campagne. Het doel van deze activiteit is om vrije media van Wikimedia Commons toe te voegen aan gerelateerde artikelen in andere Wikimedia projecten, zoals Wikipedia. Eenvoudig, maar een hele uitdaging. De deelnemers werd gevraagd voorzichtig te zijn en op te letten bij het toevoegen van geselecteerde foto's, zodat ze de kwaliteit van de artikelen op het bestemmings-Wikimedia-project niet verminderen. Gedurende 20 dagen namen zes deelnemers deel en bewerkten 195 pagina's over alle Wikimedia-projecten maar vooral op de Indonesische Wikipedia. Drie van de deelnemers ontvingen cadeaus van Wikimedia Indonesia.
Dit is het verhaal achter de implementatie van WikiSejarah. Uit de activiteiten blijkt steeds meer dat de inspanningen van GLAM-instellingen voor open toegang tot open projecten, zoals Wikimedia Commons, niet tevergeefs zijn. Met de goede samenwerking van diverse partners en GLAM-instellingen, en de steun van geweldige vrijwilligers, zal de collectie ook in de toekomst nuttig zijn voor open kennis. Onze kinderen en kleinkinderen zullen weten dat hun vader, moeder, broer, hebben deelgenomen aan open kennis.
Publiek Domeindag