RĂ©trospective: Luxemburgse kunst op de kaart
Geplaatst op 13 maart 2025
Ronn Boef is al 21 jaar actief op Wikipedia en heeft inmiddels 3800 artikelen geschreven. In januari 2023 startte hij het project RĂ©trospective om Luxemburgse kunstenaars een plek te geven op de Nederlandstalige Wikipedia. Met het 500e Wikipedia-artikel sluit hij het project nu af. En passant heeft hij ook 250 afbeeldingen geĂŒpload naar de categorie RĂ©trospective op Wikimedia Commons. Wat bewoog Ronn ertoe het project RĂ©trospective te starten en hoe verliep dat? Tijd voor een gesprek!
Beeld: Ronn, CC BY-SA 4.0 https://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0, via Wikimedia Commons
De encyclopedie als tweede thuis
Wat 21 jaar geleden voor Ronn begon als een kleine bijdrage aan Wikipedia, groeide uit tot een passieproject met duizenden artikelen en een indrukwekkende impact op de online encyclopedia. Vanuit een simpele nieuwsgierigheid, een behoefte om kennis te delen en een voorliefde voor geschiedenis en kunst, werd Wikipedia geleidelijk zoân beetje zijn baan naast zijn baan in de publieke dienstverlening. Ronn: âIn het dagelijks leven houd ik me graag bezig met mijn gezin en de encyclopedie. Ook als ik niet achter de computer zit, kan ik in mijn hoofd nog met de opzet van een artikel bezig zijn. En als je mijn speurtochten naar tweedehands bronmateriaal meetelt, tikken de uren snel aan. Maar ik vind het heerlijk als ik ergens een verwijzing naar een boek tegenkom, dat ik het dan achter me uit de kast kan trekken.â
Ronns eerste drie artikelen geven al een hint naar zijn interessegebieden: een 17e-eeuwse veenborg, fotograaf Erwin Olaf en beeldhouwer Thees Meesters. Ronn licht toe: âBeeldhouwkunst, geschiedenis en lhbti+-onderwerpen vormen nog steeds de kern van mijn werk. Daarnaast hebben vooral vrouwen in de kunst mijn aandachtâeen kwart van mijn biografieĂ«n is aan vrouwen gewijd. Ik schrijf bij voorkeur voor overleden kunstenaars. Die bemoeien zich tenminste niet met de inhoud, haha!â
Het RĂ©trospective-project
Soms kom je iets tegen dat je niet loslaat. In Ronns geval waren dat Luxemburgse kunstenaars waarover nog niets op de Nederlandstalige Wikipedia te vinden was. Ronn: âMijn naslagwerken boden weinig houvast, dus besloot ik me verder te verdiepen. Dankzij de FOKA-regeling van Wikimedia Nederland kreeg ik het boek RĂ©trospective: Cent ans dâart luxembourgeois 1893-1993 in handen. Dit tweedelige werk gaf korte beschrijvingen van kunstenaars die lid waren van de Cercle Artistique de Luxembourg. Het was minder uitgebreid dan gehoopt, maar met extra onderzoek in onder andere eLuxemburgensia en het LĂ«tzebuerger Konschtlexikon, zeg maar de Luxemburgse varianten van Delpher en RKD/Rijksmuseum, kwam ik een heel eind.â
Wat begon als een project over kunstenaars, groeide uit tot een bredere verrijking van Wikipedia. Naast de kunstenaars beschreef Ronn ook aan hen gelinkte architecten, begraafplaatsen, gebouwen, kunstprijzen en organisaties. Zelfs de Luxemburgstalige Wikipedia heeft hiervan mee kunnen profiteren.
De uitdaging van Luxemburgse namen
Niet elk artikel schreef zichzelf. Luxemburgse bronnen variĂ«ren door de meertaligheid nogal in naamgebruik. Ronn legt uit: âDe ene bron noemt een kunstenaar Johann Baptist, de ander Jean-Baptiste en weer een ander kortweg Batty. Jean-Pierre kan in een andere publicatie Jemp of Jempi zijn. Je moet dan wel zeker weten dat het over dezelfde persoon gaat. Luxemburgs lezen viel me mee, maar Luxemburgs schrijven blijft een uitdaging.â
Artikel 500 als slotstuk
Met zijn 500e artikel over de Sint-Willibrordusbasiliek in Echternach besloot Ronn het project af te ronden. Ronn: âDe Sint-Willibrordusbasiliek werd in de Tweede Wereldoorlog opgeblazen, aan de herbouw heeft een dozijn Luxemburgse kunstenaars meegewerkt. In de beschrijving van de basiliek kwamen zo de geschreven artikelen een beetje samen. Na twee jaar leek me dat een mooie en logische afsluiting van het project. Dat wil niet zeggen dat ik nooit meer over Luxemburg zal schrijven. Er zijn genoeg onderwerpen die nog niet in onze taalversie staan, daar zouden we zo een schrijfweek mee kunnen vullen. Een encyclopedie is nooit af!â
Meer dan 500 artikelen en 250 afbeeldingen later kijkt Ronn met gepaste trots terug op wat het project heeft opgeleverd. âNaast nieuwe kennis voor de Nederlandstalige Wikipedia heb ik ook de Luxemburgse Wikipedia mogen aanvullen en corrigeren. Het prachtige compliment dat ik kreeg in De Staminee was een mooie waardering voor mijn werk.â
Voor wie verder wil schrijven over Luxemburg(ers), verwijst Ronn naar de rode links op de lijsten van bijvoorbeeld Luxemburgse films, plaatsen in Luxemburg of voorzitters van de Kamer van Afgevaardigden of namen op de Lëscht vu lëtzebuergesche Konschtschafenden. Onderaan zijn projectpagina staan links en bronnen die daarbij handig kunnen zijn.
Op naar een nieuw project: Beeldend België
Stilzitten? Dat zit niet in Ronns natuur. Ronn: âInmiddels ben ik alweer gestart met een nieuw project: Beeldend BelgiĂ«. Een kennismaking met voor mij nog onbekende beeldhouwers. Ik vind het altijd mooi hoeveel ik zelf tijdens het schrijven ontdek en leer en ik deel dat graag met anderen.â