Mediakunst op Wikipedia

Deel II Meer online zichtbaarheid voor mediakunst

Mediakunst op Wikipedia wil meer (online) zichtbaarheid geven aan mediakunst! Initiatiefnemer LIMA werkt voor dit driejarige project samen met Stedelijk Museum Amsterdam, Van Abbemuseum, Frans Hals Museum, de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE) en Wikimedia Nederland. Samen hebben ze een tweeledige visie met dit project. Zij willen allereerst mediakunst uit Nederlandse collecties toegankelijker maken voor een breed publiek. Ten tweede biedt dit project ook de kans om metadata toegankelijk te maken als linked open data. Meer informatie over het project is te vinden op de website van LIMA.

Het doel van het project is om voor eind 2023 500 artikelen over mediakunstenaars en hun werken op Wikipedia te publiceren. Waarom juist dit getal? Van de 900 mediakunstenaars in Nederlandse collecties zijn er maar rond 400 vindbaar via Wikipedia. Er moet dus een echte slag gemaakt worden om de online zichtbaarheid en de bekendheid voor deze kunstvorm en haar makers te vergroten.

Om dit te behalen, organiseren de partners laagdrempelige schrijfworkshops met een thematische focus die aansluit bij het eigen collectiebeleid - zo heeft de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed workshops georganiseerd met de focus op vrouwelijke kunstenaars uit hun collectie. Op deze manier werkt iedere partner aan het gemeenschappelijke doel van het project en wordt specifieke zichtbaarheid voor de ‘eigen’ kunstenaars gegenereerd.

Er zijn twee soorten workshops: de publieke workshops, en workshops die partners in samenwerking met universiteiten organiseren. Enkele voorbeelden: sinds de start van het project in 2021 organiseert het Van Abbemuseum regelmatige sessies met studenten van de Universiteit Utrecht en de Open Universiteit, die de opdracht hebben opgenomen in hun curriculum. Het Stedelijk Museum Amsterdam organiseerde in maart 2022 een eerste publieke schrijfmiddag in samenwerking met de Vrije Universiteit Amsterdam met als vertrekpunt kunstenaars en hun werken uit de Time Based Art Collectie van het museum.
De universitaire reeksen en publieke sessies lopen ook dit najaar en in 2023 verder.

De publieke sessies vinden plaats bij onder meer Stedelijk Museum Amsterdam, LIMA, Amsterdam, de RCE, Amersfoort, en Rozet, Arnhem. De partners willen het netwerk aan locaties waar workshops gehouden worden als een olievlek laten groeien - en dat niet alleen binnen Nederland, maar ook internationaal. De eerste internationale partner is al aangehaakt; dat is het ZKM, Zentrum für Kunst und Medien (Center for Art and Media, Karlsruhe, Duitsland). Dit is een belangrijke ontwikkeling voor het project omdat het ZKM een omvangrijke collectie aan mediakunst heeft.

Door met verschillende partners en hun aanvullende inhoudelijke netwerken samen te werken kan een breed spectrum van mediakunst op Wikipedia gespiegeld worden en kan het aantal mediakunstenaars in de online encyclopedie organisch groeien.

Een mooi voorbeeld van de zichtbaarheid die dit project aan mediakunstenaars en hun werken geeft is de Wikipediapagina van de Nederlandse kunstenaar Marja Samsom. Samsom woont en werkt in New York en is een internationaal gerenommeerde media kunstenaar.

Tot vorig jaar was zij niet te vinden op Wikipedia.

Eind 2021 hebben de RCE en LIMA samen een thematisch event georganiseerd rondom de booklaunch van Samson’s nieuwste publicatie Miss Taken Identities. Kunsthistoricus Marga van Mechelen gaf een contextualiserende lezing, er werden belangrijke videowerken getoond van Samsom én haar destijds eigen kersverse Wikipediapagina werd officieel gelanceerd. Deze was in voorafgaande schrijfsessies geredigeerd.

Een ander sprekend voorbeeld is de publieke schrijfworkshop die LIMA op 13 oktober in samenwerking met Upstream Gallery in Amsterdam georganiseerd heeft. Tijdens deze workshop werden Wikipediapagina’s geredigeerd over onder meer de kunstenaars die nu te zien zijn bij Upstream Gallery in de tentoonstelling Future Bodies. In deze door Anne de Jong (galerie manager Upstream, kunsthistoricus) samengestelde groepstentoonstelling onderzoeken acht vrouwelijke kunstenaars de rol van het lichaam door middel van verschillende technologieën.

De data van de workshops die nu al bekend zijn, staan hier.