De uitreiking van de Erasmusprijs!

Door Lodewijk Gelauff

We leefden er al ruim een jaar naartoe, en 25 november was het dan eindelijk zover: de uitreiking van de Erasmusprijs! De Wikipediagemeenschap ontving de Erasmusprijs vanwege haar "geheel nieuwe model voor mondiale productie en verspreiding van kennis, open, transparant en niet-commercieel". Met deze belangrijke prijs krijgt de Wikipediagemeenschap erkenning voor haar rol in de hedendaagse samenleving als verzamelplaats van kennis. Ik ben gevraagd om samen met Adele Vrana en Phoebe Ayers de prijs namens de Wikipediagemeenschap in ontvangst te nemen op 25 november in het Koninklijk Paleis te Amsterdam.

Al in de aanloop naar de ceremonie was er veel aandacht voor de prijs en Wikipedia in de pers, en op de dag van de uitreiking kreeg dit nog een extra duwtje in de rug. Waren het eerst vooral de kranten die wilden weten hoe Wikipedia werkt, hoeveel tijd je nu eigenlijk aan schrijven besteedt en of écht iedereen Wikipedia kan bewerken (en waarom de encyclopedie dan niet vol staat met knoepers van fouten), op 25 november kwamen de radiostations hier nog eens goed overheen. Al vroeg in de ochtend (pro-tip: zet je telefoon uit!) werd ik wakker gebeld door Giel Beelen en zijn team, en rond lunchtijd was er een interview met Hallo Nederland van Omroep Max.

Na nog eens extra de speeches geoefend te hebben, vertrokken we richting het Paleis op de Dam rond kwart over twee om het programma van de dag nog eens goed door te lopen, en de zaal te kunnen bekijken voor alle gasten zouden arriveren. Na dit doornemen van het draaiboek vond er een voorontmoeting plaats, met enkele eerdere winnaars van de Erasmusprijs (zoals de directeur van Amnesty Nederland en Hongaarse mediakunstenaar Péter Forgács, betrokkenen bij de Stichting Praemium Erasmianum en de koninklijke familie. Onder genot van een kopje thee en een koekje leverde dit enkele mooie gesprekken op over veranderingen dankzij de digitale technologie en bijvoorbeeld Wikipedia Zero.

Intussen verzamelden de meer dan 100 Wikipedianen en andere genodigden zich in de Burgerzaal van het Paleis, waar de ceremonie zou plaatsvinden. Als laatsten kwamen wij als ontvangers samen met de koninklijke familie de zaal binnen, en begon het programma, dat in totaal een uur zou duren, met een korte film over Wikipediagemeenschap die in de afgelopen maanden was gemaakt. De zaal luisterde gespannen terwijl de gronden van verlening werden voorgelezen en de laudatio werd uitgesproken - hierin werd aangegeven waarom de Wikipediagemeenschap de prijs toegekend heeft gekregen. De prijs bestond uit drie kleurrijke kokers, die de vorm hadden van estafettestokjes en werd ons uitgereikt door Koning Willem-Alexander. Na een muzikaal intermezzo volgde een dankwoord van ieder van ons drieën, waarin we terugkeken en vooruitkeken op de uitdagingen die nog voor ons liggen.

Na nog een kort afsluitend woord begaven we ons met de koninklijke familie terug naar de aparte ontvangstzaal, terwijl de Burgerzaal werd omgebouwd voor een receptie die werd aangeboden door de Koning. Het was erg leuk zoveel Wikipedianen te zien die op de uitreiking waren afgekomen; allemaal volgens de dresscode gestoken in pak! Maar het was ook een moment waarop we vele complimenten van de overige genodigden uit de Nederlandse culturele en wetenschappelijke wereld in ontvangst mochten nemen. Na een mooie receptie volgde nog een tweetal diners, een voor bestuurders en enkele genodigden in De Nieuwe Liefde, een ander voor alle andere Wikipedianen bij de 'bootchinees' - beide een mooie afsluiting!

Al met al was het een prachtige kans om Wikipedia goed voor het voetlicht te brengen in de Nederlandse pers, wat we dan ook uitgebreid hebben gedaan. Vooral Jimmy Wales (als oprichter), Sandra Rientjes (als directeur Wikimedia Nederland) en ikzelf (als vertegenwoordiger van de gemeenschap) zijn hierbij flink aan het woord gekomen - een uitgebreid overzicht tref je hier aan. Een terugkerend thema hierbij was, naast de prijs zelf, ook de uitdaging die Wikipedia heeft om allerlei onderbelichte onderwerpen te beschrijven, en ondervertegenwoordigde groepen zoals vrouwen, allochtonen, ouderen en lager opgeleiden actiever te betrekken. Ik hoop dat met alle aandacht voor dit samenwerkingsproject meer mensen de stap durven te zetten om hun eerste artikel te bewerken!

Wikipedianen, van harte met deze prachtige prijs, en op naar nog meer artikelen, nog meer kwaliteit, nog meer diversiteit!